زمان زیادی گذشت تا بشر توانست فلزات را به هم دیگر اتصال بدهد. این اتصال را جوش فلزات نامیده است و دستگاهی که موجب این اتصال میشود را تحت عنوان دستگاه جوش یا دستگاه جوشکاری نام خواهند برد. جوشکاری یک فرآیند کلیدی است که جنبه بسیار مهمی در ساخت و ساز دارد. این احتمالا تاثیر گذارترین روشی است که در آن دو یا چند قطعه از فلز را با دستگاه جوش می توان با هم جمع کرد تا یک قطعه واحد تولید را کند.جوشکاری فرایندی می باشد که کاربردهای متعددی در چندین بخش صنعتی و واحدهای تولیدی در سراسر تا سراسر جهان دارد.
دستگاه جوش چیست؟
نوعی دستگاه جوش با فناوری مدرن و پیشرفته میباشد که منبع تغذیه آن توانایی فراهم آوردن جریان بالا برای جوشکاری را دارد. کابل برق ورودی دستگاه جوش اینورتر از مدل تک فاز دو رشته برای جریان 220 ولت شهری AC است که این جریان AC به وسیله یکسری سوئیچ به جریان متناوب DC تبدیل می شود. مقدار جریان خروجی و ولتاژ دستگاه جوش اینورتر قابل تنظیم میباشد و در طول فرایند جوشکاری به وسیله ولوم آمپر خروجی دستگاه جوش کنترل میشود. دستگاه جوش اینورتر از تکنولوژی روز دنیا بهره گرفته است و نسبت با دستگاه جوش ترانسفورماتور بسیار کم حجم و سبکتر و درضمن مصرف برق بسیار کمتری دارد.
انواع دستگاه جوش
دستگاه جوش برق
دستگاه جوش CO2
دستگاه جوش CO2 دبل پالس
دستگاه جوش آرگون
دستگاه جوش آرگون AC/DC
دستگاه جوش آرگون پالسی
عملکرد دستگاه جوش
برق شهر که میتواند به صورت سه یا تک فاز باشد، ابتدا با فرکانس 50 تا 60 هرتز در منبع تغذیه وارد شده و سپس به برق با فرکانس KHz تبدیل میشود. در این مرحله واحد اینورتری دستگاه وارد میشود و برق به جریان موج مربعی با فرکانس DC تغییر میکند و سرانجام پس از عبور از مبدلهای هسته ی فریتی جریانی تولید میشوند. که در نتیجه پس از کار یکسو سازی و عملیات فیلترینگ و تبدیل آن به جریان مستقیم جهت جوشکاری مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
مزایا و معایب دستگاه جوشکاری
مزیت مهم دستگاه جوشکاری وزن کم و کوچک بودن آن میباشد که آن را به یک ابزار قابل حمل تبدیل کرده است و میتوان آن را مثل یک کیف دستی همه جا حمل کرد. در اینورتر جوشکاری از مبدلهای بسیار کوچکتر نسبت به دستگاههای جوش قدیمی استفاده شده، به همین علت سبکتر، فشردهتر و در نهایت قابل حمل هستند. این تفاوت امکان استفاده از اینورترها در محیط های تنگ و باریک را فراهم خواهد کرد که دستگاههای جوش سنتی همواره با آن مشکل داشتند.
علاوه بر این، دستگاه جوشکاری به توان کمتری جهت کار احتیاج دارد و میتوان با برق خانگی از آن استفاده کرد. نیاز کمتر به جریان الکتریکی این امکان را فراهم خواهد کرد که دستگاه جوشکاری را به هر پریز برق عادی وصل کنید و مشغول کار شوید. در این مدلها بر خلاف دستگاههای جوشکاری سنتی نیازی به برق سه فاز و صنعتی نخواهید داشت.
مصرف انرژی کمتر به معنی صرفهجویی بیشتر در هزینههای برق مصرفی است. همچنین دستگاه جوشکاری به نسبت دستگاههای جوشکاری سنتی خیلی بهتر نوسانهای برق را تحمل میکنند و البته موجب میشود عملیات جوشکاری سریعتر و بهتر اجرایی بشود.
از آنجا که دستگاه جوشکاری جریان خروجی منظم دارد، امکان تنظیم جریان خروجی را به کاربر خواهد داد و کاربر میتواند مناسب با قطعه کار و مدل جوشکاری جریان خروجی را تنظیم کند.
البته نمیتوان گفت دستگاههای جوشکاری کاملترین ابزار جوشکاری میباشند و برای هر مدل عملیات جوشکاری بهترین گزینهاند. در حقیقت دستگاه جوشکاری به لطف تجهیزات پیشرفته الکترونیکی که دارد میتواند با ولتاژ پایینتری نیز کار کند. این ادعا تا حدی صحیح است که دستگاههای جوشکاری نسبت به دستگاههای ترانس جوش ضعیفتر میباشند و پس آسیبپذیرتر میباشند و عمر مفید کمتری دارند.
از طرفی دیگر دستگاههای جوش سنتی ساختار سادهتری دارند، در عملیات جوشکاری مداوم و طولانی مدت قابل اعتمادتر میباشند. میتوان اینگونه گفت که دستگاههای جوشکاری سنتی در طولانی مدت سرمایهگذاری ارزانتری میباشند به شرط آنکه وزن، اندازه و ظاهر اهمیتی نداشته باشد.
با توجه به تمامی توضیحات فوق، اگر به دنبال امکانات و ویژگیهایی مانند قابل حمل بودن و امکان کار با برق خانگی برایتان اهمیت دارد و از دید مالی به قضیه نگاه نمیکنید، دستگاه جوشکاری بهترین انتخاب شما خواهد بود. دستگاههای جوشکاری شاید بهترین گزینه برای انواع عملیات جوشکاری نباشند اما مطمئنا یک پیشرفت چشمگیر در جوشکاری و صنایع مرتبط با آن به حساب میآید.
برخی از ویژگی های دستگاه جوش
• دارای جوش بدون قطع و وصل (جوش زنجیره ای) میباشد • ایجاد حوضچه جوش همچنین قوس الکتریکی متناسب • فاقد هرگونه آلودگی صوتی میباشد • امکان کنترل جریان در زمان جوشکاری نسبت به نیاز کاربر • بازدهی و قدرت بالا، سبک و کم حجم • امکان جوشکاری توسط انواع الکترودهای رتیلی، قلیایی، سلولزی و انواع سیم و فیلرهای جوشکاری
نکات مهم در انتخاب دستگاه جوشکاری
نکات زیر در انتخاب دستگاه جوشکاری متناسب به شما کمک خواهند کرد:
1.شدت جریان تولیدی دستگاه جوش اینورتر
دستگاههای قوس الکتریک تواناییهای مختلف در تولید شدت جریان خواهند داشت و مهمترین وجه تمایز و نکته قابل توجه میزان شدت جریان تولیدی دستگاه جوشکاری میباشد. میزان شدت جریان مورد نیاز، رابطه مستقیم با شدت جوشکاری و ضخامت قطعه کار آن دارد.
2.چرخه عملکرد دستگاه جوش اینورتر
به زبانی ساده چرخه عملکرد مدت زمانی میباشد که دستگاه میتواند بیوقفه جوشکاری کند و بعد از آن جهت خنک شدن نیاز به وفقه زمانی دارد. این پارامتر در دستگاههای جوشکاری بر حسب درصد اعلام میشود، به این صورت که اگر میزان چرخه عملکرد دستگاهی ۱۰۰% باشد، به این معناست این دستگاه نیاز به هیچ وقفهای جهت خنککاری نداشته و به طور مداوم توانایی جوشکاری را دارد. معمولا چرخه عملکرد در یک بازه زمانی ده دقیقه اندازه گرفته میشود. به طور مثال اگر چرخه عملکرد دستگاه ۵۰% باشد به این معنی است که در یک بازه ده دقیقه ای کار، دستگاه نیاز به پنج دقیقه زمان جهت خنک کاری دارد. میزان نیاز دستگاه به خنک کاری با بالارفتن شدت جریان تولیدی، بیشتر خواهد شد. هرچه کاربری دستگاه به سمت صنعتی و کارگاهی برود، چرخه عملکرد بالاتری مورد نیاز میباشد.
3.لوازم جانبی دستگاه جوش اینورتر
دستگاه جوشکاری معمولا به همراه انبر الکترودگیر و کابل رابط عرضه میگردند. انبر الکترودگیر توانایی نگه داشتن الکترود با شمارههای مختلف را داشته و کابل آن وظیفه انتقال جریان به انبر و در نتیجه الکترود را بر عهده دارد. بنابراین به منظور بالا بردن کیفیت جوش نیاز به انتقال کامل شدت جریان تولیدی دستگاه خواهد بود که این وظیفه به عهده کابل رابط و در رابطه مستقیم با کیفیت آن است.
نکات ایمنی استفاده از دستگاه جوش
جوشکاری قوس الکتریک در حقیقت یک نوع مدار برقی با شدت جریان بالا میباشد که در صورت لمس این مدار و قرار گرفتن در میان آن موجب شوک الکتریکی شدید و حتی مرگ خواهد شد. سپس توصیه میگردد ضمن توجه به این نکته در زمان جوشکاری حتما از دستکش مخصوص جوشکاری متناسب استفاده کنید.
اشعه حاصل از ذوب شدن الکترود میتواند موجب آسیب به چشم و حتی سوختگی پوست شود؛ حتما از ماسک و لباس متناسب استفاده کنید.
در زمان ذوب الکترود به دلیل سوختن لایه محافظ، میزان قابل توجهی دود و گاز ایجاد خواهد شد که میتواند در محیط های بسته موجب مشکلات تنفسی گردد.
از این نوع جوش در مکانهایی که احتمال آتش سوزی وجود دارد و همچنین به خاطر پرتاب شدن جرقه حین جوشکاری، در مجاورت اشیا قابل اشتعال استفاده نکنید.
جمع بندی
در این مقاله همه چیز در مورد دستگاه جوش را بررسی کردیم. با انتخاب و خرید ابزاری درست، در هر زمان میتوان هم در مصرف انرژی و هم در وقت خود، صرفهجویی کرد. دستگاههای جوش با ویژگیهای منحصر به فردی که دارند میتوانند بهترین همراه برای جوشکارها باشند.