بسیاری از افراد بر این باورند که با یک قیچی ورق بر می توان تمامی اجسام فلزی را برش داد. با معرفی انواع قیچی ورق بر دستی، قیچی ورق بر برقی و بادی خواهید دید که این تفکر چندان درست نیست. قیچی ورق بر اگر چه برای برش دادن ورق فلزی آهنی و غیر آهنی استفاده دارد اما گاهی اوقات یک برش کامل شیت و قطعه فلزی به بیش از یک مدل قیچی نیاز است. برای اینکه به طور کامل بدانید قیچی ورق بر چیست؟ و نحوه استفاده از قیچی ورق بر چگونه است؟ تفاوت کار با قیچی ورق مستقیم بر،قیچی راست بر و قیچی چپ بر در کجاست؟چرا و چه وقتی باید از قیچی ورق بر برقی و بادی استفاده کرد؟ با این مقاله به جواب سوالات فنی خود خواهید رسید.
قیچی ورق بر چیست؟
قیچی ورق بر به انگلیسی TIN SNIP که گاهی به انها METAL SHEAR و البته AVIATION SNIP هم می گویند ابزاری تخصصی برای بریدن ورق های فلزی است. این قیچی ها چه به شکل دستی چه به شکل قیچی ورق بر برقی و یا بادی طراحی شده باشد، تنها یک هدف دارد و ان هم برش دادن شیت، پانل و ورق های فلزی آهنی و غیر آهنی نسبتا نرم و نازک است. برش دادن جسم فلزی چندان آسان نیست. چرا که این نوع اوراق محکم هستند و نیاز به ابزار خاص خود را دارند. قیچی ورق بر یک وسیله مجهز به 2 تیغه فولادی است مه با نظم و سرعت منحصر بفرد خود، به راحتی ورق فلزی آهنی،فولادی، استیل، آلومینیوم و… را برش می دهد.
قیچی ورق بر ابتدا تنها برای استفاده در صنایع هوایی ساخته شد اما به تدریج و در مدل های مختلف برای برشکاری در تمامی کارهای صنعتی و حتی استفاده خانگی نیز ارائه شد. این قیچی ها بنا به مدل مشخصات فنی و طراحی خود می توانند از ضخامت 0.1میلی متر تا ماکزیمم 1.6 میلی متر ،2.5 میلی متر و نهایتا 3.2 میلی متر یک ورق فولادی را برش دهند. اما توانایی و ظرفیت برشکاری قیچی ورق بر به طور مستقیم به مدل نوع و ساختار ان بستگی دارد.
انواع قیچی ورق بر کدام است؟
قیچی برش ورق به طور کلی و با توجه به منبع تغذیه در 3 حالت و نوع ساخته می شود:
.قیچی ورق بردستی
.قیچی ورق بر برقی
.قیچی ورق بر بادی
قیچی ورق بر دستی
قیچی ورق بر دستی ساده ترین نوع این ابزارهاست که در گذشته مستقیم و ساده ساخته می شد اما با پیشرفت در دنیای صنعت خود گروه قیچی دستی ورق بر حالا چندین مدل جداگانه دارد. قیچی دستی ورق بر امروزه 2 دسته بندی کلی دارد:
.قیچی ورق بر هواپیمایی (هوانوردی)
.قیچی ورق بر تک لولا
قیچی ورق بر دستی هواپیمایی
این قیچی ها برای اولین بار در صنعت هواپیما سازی و صنایع هوایی طراحی و استفاده شد برای همین به قیچی هوانوردی معروف شده است. قیچی ورق بر هواپیمایی از دو دسته و یک جفت تیغه فولادی ساخته شده و بر خلاف مدل تک لولا یا TIN SNIP دارای 2 عدد لولای متصل به هم است. این تعداد لولای بیشتر انرژی و نیروی کمتری حین کار برش از کاربر طلب کرده و کاتینگ را براحتی و با تمیزیبیشتر انجام می دهد. اما تیغه قیچی ورق هواپیمایی کوتاه تر بوده و امکان برش زنی بلند در هر بار حرکت فک و تیغه را ندارند.
انواع قیچی ورق بر هواپیمایی با 3 رنگ استاندارد جهانی زرد، سبز و قرمز ساخته شده هرکدام برای موقعیت برشکاری خاصی استفاده می شود. مدل های قیچی ورق هوانوردی به عبارت زیر است:
قیچی مستقیم بر
قیچی ورق مستقیم با دسته کاملا یکرنگ و یا ترکیب شده با رنگ زرد ساخته می شود. این قیچی ها دو تیغه صاف و مستقیم فولادی اما کوتاه دارند. از قیچی ورق بر دستی برای برش مستقیم کوتاه و به طور ایده آل برای ایجاد شیار اولیه روی ورق فلزی استفاده می گردد.
قیچی چپ بر
قیچی ورق چپ بر با رنگ دسته استاندارد جهانی قرمز ساخته شده است و نوک تیغه ان متمایل به سمت راست است. بسیاری فکر می کنند این مدل قیچی تنها برای افراد چپ دست و یا تنها برش های به سمت چپ ساخته شده اما این درست نیست! قیچی چپ بر ورق به این معناست که تیغه ان به صورتی طراحی شده که هنگام برشکاری،لبه ی بریده شده کار و براده ورق (قسمت دور انداختنی قطعه بعد از برش) از سمت چپ قیچی بیرون می آید و در واقع لبه سمت راست قطعه کار بعد از برش روی ورق فلزی،تمیز و صاف خواهد بود.
قیچی راست بر
قیچی ورق راست بر نیز با رنگ سبز ساخته شده و نوک تیغه های برش ان متمایل به سمت چپ است. این قیچی دقیقا بر خلاف مدل چپ بر طراحی شده به این معنا که حین برش زدن براده و لبه اضافه ورق از سمت راست ابزار بیرون می زند و لبه مقابل و سمت چپ تیغه روی ورق صاف و تمیز خواهد بود. همه افراد چپ دست و راست دست می توانند از هر دو قیچی دستی ورق بر چپ بر و راست بر استفاده کنند و تفاوت این دو مدل تنها در موقعیت قطعه کاری است و اینکه کاربر نیاز دارد تا کدام لبه از کار بعد از برش زدن صاف بماند و کدام لبه دور انداختنی و پرتی ورق است.
قیچی ورق بر سرکج
نوع دیگری از قیچی ورق بر هواپیمایی که هم به صورت راست بر و هم چپ بر ساخته می شود قیچی ورق سرکج است که با یک نوک زاویه دار 90 درجه ساخته می شود. از این مدل قیچی برای برشکاری در نقاط سخت و تنگ و یا شرایط خاص و دشوار استفاده می گردد.
قیچی ورق بر تک لولا
این مدل قیچی ها بر خلاف مدل هواپیمایی تنها دارای یک مدل لولا هستند و دسته انها نیز رنگ استانداردجهانی ندارد. دسته های انها ممکن است شکل های متنوعی داشته باشد و تیغه فولادی انها نیز بر اساس نیاز به صورت کوتاه بلند صاف و زاویه دار طراحی می شود.
قیچی ورق بر دسته عینکی
نوعی از دسته های محبوب در طراحی قیچی ورق بر دستی که دارای 2 حلقه بزرگ دست گیر بوده و کاربر براحتی می تواند انها را مهار کند. تیغه قیچی ورق دسته عینکی ممکن به صورت ساده کوتاه یا بلند ساخته شود. ماکزیمم توانایی برش این قیچی ها تا ضخامت 2.5 میلی متر ورق فولادی خواهد بود.
قیچی ورق بر همه کاره (ترکیبی)
به نوعی از قیچی با ظاهری ساده می گویند که علاوه بربرش ورق می تواند اجسامی چون سیم کابل و.. را نیز ببرد. این مدل به نام قیچی الکتریکی نیز معروف است چرا که برای برقکاری و سیم کشی ایده آل خواهد بود.
قیچی ورق بر مینیاتوری
نوعی قیچی ورق بسیار کوچکتر از انواع دیگر که مخصوص کار در شرایط سخت با توانایی کمتر است. قیچی ورق مینیاتوری طول دسته و تیغه کوچکتری دارد و نمی توان از ان برای برش های ضخیم و سنگین و یا ورق های بزرگ و طولانی استفاده برد. .
قیچی حلب بر اردکی
یکی از محبوب ترین طراحی های قیچی ورق بردستی و قدیمی که تیغه هایی کوتاه با نوک اردکی و دسته بلند (معمولا عینکی) دارد. این قیچی ورق بر یکی از رایج ترین ابزارهای سنتی در خانه ها بوده و می تواند تمامی ورق های فلزی نازک و نرم را برش دهد و به قیچی حلب بر نیز معروف است.
قیچی ورق بر نوک شاهینی
ابزاری با طراحی خاص و قیچی ورق نوک گرد که تیغه های ان به صورت خمیده شبیه به نوک شاهین ساخته شده و از ان برای برش دایره های کوچک و ریز در میانه ورق استفاده می گردد.
قیچی ورق بر فک کوتاه
نوعی از قیچی ورق بر دستی با دو تیغه کوتاه بسیار تیز محکم و پهن که به عنوان قیچی ورق بولداگ هم شناخته می شود. دلیل این نامگذاری قدرتمند بودن فک های ان مثل فک سگ نژاد بولداگ است. چرا که این قیچی ورق بر فک کوتاه عالی ترین گزینه برای برش ورق های فولادی ضخیم و یا حتی چندین لایه ورق نرم روی هم محسوب می شود.
قیچی ورق بر برقی
به جز مدل های دستی دستگاه قیچی ورق نیز در بازار وجود دارد. قیچی ورق بربرقی به ماشینی می گویند که دارای یک موتور و یک گیربکس مجهز به کارگیر و تیغه های کوچک تکی یا جفتی اما قوی برای برش فلزات است. در این دستگاه ها ورق روی قسمت فک کارگیر قرار گرفته و همزمان تیغه تیز ان با حرکت رفت و برگشتی و با سرعت بسیار بالا ورق آهنی و غیر آهنی را برش می دهد. دستگاه قیچی ورق بر برقی اغلب بین 350 تا 700 وات توان دارد و قدرت برش انها به مراتب بالاتر از نوع دستی و بادی است و می توانند تا ضخامت 4 میلی متر ورق را هم ببرند. به طور کلی برای برشکاری یکدست و بدون لبه زنی در کارهای سنگین و ورق های کمی ضخیم و البته سایز بزرگ بهترین انتخاب نوع قیچی ورق بر برقی است.
قیچی ورق بربادی
نوع دیگری از قیچی های صنعتی برای برش اوراق فلزی،مدل قیچی ورق بادی است. این قیچی ها نیازی به نیروی دست و برق شهری ندارند و با کمپرسور هوا کار می کنند. سرعت بالا و توان برشکاری عالی بدون فشار به موتور از مهمترین مزایای این دستگاه هاست. قیچی ورق بر بادی دو تیغه بزرگ و بلند دارد که با حرکت موتور مثل یک قیچی معمولی بسته و باز می شود. ماکزیمم ضخامت برشکاری در این دستگاه ها چندان بالا نیست و در بهترین حالت به 1.6 میلی متر می رسد اما وزن انها سبک تر و سرعت برش زدن نوع بادی بهتر از نوع برقی بوده و برای سری کاری و برش های طولانی در ساعات مداوم و بدون نگرانی از اسیب به دستگاه یا خسته شدن کاربر مدل بادی گزینه عالی خواهد بود.
کاربرد قیچی ورق برچیست؟
همانطور که اشار شد از قیچی ورق بر دستی ،برقی یا بادی برای برشکاری ورق های فلزی آهنی ،استیل، آلومینیوم،مسی،استیل ضد زنگ و… استفاده می شود. اما کاربری قیچی ورق بر در کدام پروژه ها و مشاغل بیشتر است؟ در پاسخ این سوال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
.انواع صنایع مرتبط با سازه های فلزی(کشتی رانی،صنایع هوایی و…)
.برش کاری ورق در تمامی کارهای خانگی ،شخصی و عمومی
.تاسیسات،لوله کشی، ساخت دریچه و کانال سازی کولر و…
.ساخت ،نصب و تعمییرات آسانسور(اتاقک و موتورخانه و…)
.نصب محفظه و جعبه های محافظ جرثقیل و بالابرها
.مکانیکی ها و تعمیربدنه خودرو،جلوبندی سازی و غیره
.ساخت و تعمییرات وسایل خانگی مثل اجاق آشپزخانه،آبگرمکن و…
.ساخت و تعمیر درب و پنجره آهنی و غیر آهنی
.کارگاه های مونتاژ کاری و خطوط تولید مرتبط با اوراق فلزی
.ساخت و طراحی نمای جلو و روی بام ساختمان ها با شیروانی ،شیت و پانل فلزی
نحوه کار با قیچی ورق بر چگونه است؟
قبل از شروع به کار با قیچی ورق بر،دقت کنید که این دستگاه ها چه دستی باشند و چه برقی یا بادی ،برای برش میخ ،پیچ،تیرآهن،فلزهای ضخیم و خشک (مثل چدن و…) اصلا مناسب نیستند! تیغه فولادی قیچی ورق بر اگر چه قدرتمند اما حساس است پس نباید از انها انتظار برش همه چیز را داشت تنها در مدل قیچی همه کاره امکان برش سیم و کابل نازک مسی و نرم در شکل محدود وجود دارد.
هنگام کار با قیچی ورق بر دستی در هر پروژه ای به احتمال زیاد به هر 3 مدل دسته زرد قرمز و سبز نیاز خواهید داشت. مهم نیست که فردی راست دست هستید یا چپ دست با هر سه مدل قیچی دستی ورق مستقیم بر راست بر و چپ بر می توانید کار کنید و به عنوان یک نیروی کار ماهر بهتر است هر 3 مدل را داشته باشید چرا که ممکن است هرکدام در جای خود به کار بیایند. برای کار با قیچی ورق بر دستی تنها کافیست در هر موقعیت مدل و رنگ درست را انتخاب کرده و شروع به برش کنید.
قبل از شروع مطمعن شوید که قطعه کاری از هرگونه مانع خارجی و اضافی و هررگونه روغن و چربی زیاد پاک باشد. ضمن اینکه با توجه به سایز ورق فلزی توجه کنید که قطعه کار کاملا مهار شده باشد. قبل از شروع به برش با مارکر و ماژیک خط راهنمای برش خود را روی سطح قطعه بکشید.